سنگ مرمریت چیست؟ و چه ویژگی متمایزی نسبت به سنگ های دیگر دارد؟

معماری و سنگ

از زمانی که بشر شروع به ساخت و ساز کرد، سنگ نظرش را جلب کرد. هدیۀ سخت و محکم طبیعت که می‌توانست از آن برای ساختن سر پناه استفاده کند. با گذر زمان سنگ همیشه یکی از مصالح اصلی ما برای ساخت و ساز بوده. امروزه با گذشت صدها سال و پیشرفت همه جانبۀ تکنولوژی، ما انسان‌ها هنوز هم علاقه‌مان را به این هدیۀ طبیعت از دست نداده‌ایم و معماری مدرن هم همانقدر به سنگ علاقمند است که معماری کهن یونان باستان.

تفاوت استفادۀ معماری مدرن از سنگ کاربری آن است. امروزه استفادۀ اصلی سنگ برای موارد تزئینی و زیبایی است. سنگ‌هایی که برای ساختمان سازی به کار می‌روند، گونه‌های بسیار متراکم و سنگین هستند. 

سنگ‌های رایجی که در ساختمان سازی کاربرد دارند شامل سنگ‌های رسوبی، دگرگونی و آذرین می‌شوند. این سنگ‌های بخصوص به خاطر ماندگاری بالا، مقاومت خوب و استحکام در عین زیبایی انتخاب‌های مناسب معماران هستند. در این بین سنگ مرمریت یکی از انواع سنگ های رسوبی ساختمانی است که در کشور ما محبوبیت بالایی دارد.

رده بندی بین المللی سنگ مرمریت ایرانی

همانطور که از نام سنگ مرمریت می‌توان حدس زد، این سنگ هم خانوادۀ نزدیک سنگ معروف مرمر است که در انگلیسی با نام ماربل شناخته می‌شود. با اینحال اینطور که به نظر می‌رسد دسته بندی سنگ با نام مرمریت کاربرد جهانی ندارد.

 در واقع مرمریت نامی است که تنها در بازار سنگ داخلی ایران به نوعی از سنگ‌‌ها اطلاق شده که در عرصۀ بین‌المللی همان زیر شاخۀ ماربل شناخته می‌شوند.

ماربل بین‌المللی به نوعی از سنگ گفته می‌شود که ترکیبی از سنگ‌های دگرگونی و آهکی باشد. وزن این نوع سنگ سنگین‌تر از سنگ آهک معمولی است و از بلور‌های کلسیت متشکل شده. انواع مختلف ماربل مثل ماربل دولومیت دارای بافت یکپارچۀ پیوندی یا موزاییکی هستند.

سنگ‌ مرمریت چیست؟

سنگ مرمریت یکی از انواع سنگ‌های رسوبی به حساب می‌آید. این سنگ بر اثر رسوب سنگ‌های آهکی به خاطر حرارت زیاد و فشار سهمگین در دراز مدت به وجود می‌آید. حرارت و فشار باعث دگرگون شدن بافت و ساختار سنگ‌های آهکی شده و این سنگ‌ها به سنگ مرمریت تبدیل می‌شوند. 

وزن سنگ‌های آهکی دگرگونی مثل مرمریت از سنگ‌های آهکی بیشتر است. با این‌حال مرمریت جزو سنگ‌های فوق سخت به حساب نمی‌آید و برعکس در ردۀ سنگ‌های نرم بر دسته بندی می‌شود.

سنگ‌های دگرگونی و غیر دگرگونی که قابلیت صیقل خوردن خوبی دارند و جلا پذیر هستند را سنگ‌های نرم بر می‌گویند. معمولا ظاهر سنگ‌ مرمریت روشن است و دارای رنگ‌های سفید و شیری هستند و عموما رگه دارند. 

همانطور که گفته شد این سنگ‌ها حاصل فشرده شدن سنگ‌های آهکی تحت فشار و حرارت بالاست و به همین خاطر پیش می‌آید که دارای فسیل‌های جذابی هم باشند. چیزی که در سنگ‌های مصنوعی مرمریت هیچوقت نخواهید یافت.

تفاوت سنگ مرمریت طبیعی و مصنوعی

سنگ مرمریت را می‌توان به صورت مصنوعی هم تولید کرد. تفاوت این سنگ مصنوعی در میزان استحکام و وزن آن است. از نظر وزنی سنگ مصنوعی مرمریت تقریبا نصف سنگ طبیعی است و امکان جا به جایی و نصب آسان‌تری دارد. 

استحکام سنگ مصنوعی با روش‌های آزمایشگاهی و از طریق فرمولاسیون مخصوص بهبود داده شده است. میزان جذب آب سنگ مصنوعی هم بسیار کمتر از سنگ طبیعی است. در سنگ مصنوعی امکان تولید طرح‌ها و رنگ‌های سفارشی‌سازی‌شده‌ای وجود دارد که سنگ‌های طبیعی آن‌ها را ندارند اما از لحاظ کاربرد بسیار محدود است.

تفاوت و شباهت سنگ مرمریت با مرمر

سنگ مرمریت حاصل تغییرات سنگ‌های آهکی است. میزان این دگرگونی و رشد کریستال‌ها باعث ایجاد سنگ‌های تزئینی مختلف می‌شود که اسامی متنوعی دارند و از نظر بافت با هم فرق می‌کنند. سنگ مرمریت با بلور درشت و در رنگ‌های سفید یا خاکستری را در اصطلاح کریستال می‌گویند و به مرمریت بلور سفید نام سنگ چینی داده‌اند.

سنگ مرمر از نظر مراحل به وجود آمدن با مرمریت یکسان است با این تفاوت که زمان بیشتری درگیر دگرگونی بوده. بافت مرمر بافتی در هم قفل شده است. مرمر رنگ‌های متنوع‌تری دارد که از آن میان می‌توان به سفید، خاکستری، سیاه، سبز، زرد، ارغوانی و قرمز اشاره کرد. خالص ترین نوع مرمر، مثل مرمریت سفید رنگ است.

ویژگی‌های اصلی مختلف سنگ مرمریت

سنگ مرمریت هم مثل انواع دیگر مصالح ساختمانی دارای ویژگی‌های خودش است که آن‌‌را به یک سنگ منحصر به فرد تبدیل می‌کنند و مزایای و معایبی دارد که در هنگام استفاده باید آنها را در خاطر داشته باشید.

سختی سنگ مرمریت

سنگ‌های تزئینی و ظریف‌تر باید با دقت بیشتری مورد استفاده قرار بگیرند. سنگ مرمریت یکی از این نوع سنگ‌هاست که نسبت به گونه‌های دیگر سنگ سختی کمتری دارد و قطعا نمی‌شود میزان سختی‌‌ آن را با سنگ سختی مثل گرانیت مقایسه کرد. از طرفی می‌توان این میزان سختی را فاکتوری مثبت در بحث جلا و صیقل به حساب آورد. 

ولی از طرف دیگر، عیب این موضوع آن است که نمی‌توان از سنگ مرمریت در قسمت‌های خاصی استفاده کرد. مثلا استفاده از مرمریت به عنوان کفپوش در محل‌های پر رفت و آمد و بسیار شلوغ فکر عاقلانه‌ای نیست. چرا که در دراز مدت باعث گود افتادگی و دفورمه شدن آن می‌شود و شکوه و زیبایی اش را از بین می‌برد.

سنگ مرمریت در مقابل عوامل جوی و طبیعی

سنگ مرمریت را می توان در گروه مقاوم‌ترین سنگ‌ها در برابر شرایط جوی و عوامل طبیعی قرار داد. دست کم در مقابل شرایط جوی سنگین نباید انتظار زیادی از این سنگ ظریف داشت. انقباض و انبساط پیاپی در دراز مدت می‌تواند به مرمریت آسیب برساند. 

تابش شدید آفتاب هم در بازۀ زمانی طولانی می‌تواند سنگ مرمریت را بخورد. بهتر آن است که از این سنگ بخصوص در محل‌هایی که در مجاورت دائمی با شرایط جوی سنگین هستند خودداری کنیم. 

مهمترین کاربرد سنگ مرمریت در فضای داخلی ساختمان ها بخصوص به عنوان دیوارپوش، کفپوش و پله می باشد . از آنجایی که سنگ مرمریت در تنوع