ایران کشوری بسیار غنی از لحاظ منابع طبیعی است. این منابع خاص و بیهمتا زبانزد جهانیان هستند و یک مزیت رقابتی فوقالعاده برای ایران به حساب میآیند. معادن گوناگون سنگ نیز یکی از همین منابع طبیعی هستند که در کنار نفت و گیاهان ارزشمندی همچون پسته و زعفران به سایر کشورها صادر میشوند و بخشی از درآمدهای غیرنفتی کشور را به خود وابسته کردهاند.
معادن زیادی در ایران وجود دارد که تا 25 سال قابلیت بهره بداری دارند و از طرفی میزان مازاد این سنگ ها را می توان به کشورهای هم جوار صادر نمود.
به خاطر این وفور و ایجاد تنوع رنگی بسیار بالا در سنگها، ایران یکی از قطبهای صادرات سنگ در خاور میانه است و با وجود مشکلات سیاسی و اقتصادی موجود همچنان درصدی از سهم صادرات انواع سنگ را به کشورهای هم جوار و حتی دورتر در اختیار دارد.
کدام نوع سنگ های ایران صادر می شوند؟
همانطور که به آن اشاره کردیم، تنوع رنگ و جنس سنگها در کشور ما بسیار بالاست و سنگها میتوانند دارای ۳۰ رنگبندی متفاوت باشند. به همین خاطر، سنگهای ساختمانی که برای استفاده در دکوراسیون و نمای ساختمانها مورد استفاده قرار میگیرند دارای طرفدارن بیشتری در سایر کشورها هستند. سنگ مرمریت، تراورتن، مرمر و چینی برخی از پرطرفدارترین سنگهای ساختمانی ایران هستند.
سنگهای قیمتی تزئینی همچون فیروزه و سنگهای صنعتی همچون سنگ آهن و سنگ نمک نیز جزو سنگهای صادراتی از ایران به سایر کشورها هستند.
صادرات سنگ از ایران به کدام کشورها انجام می شود؟
ایران تقریبا به بیشتر کشورهای همسایه سنگ صادر میکند و حتی با کشورهای همپیمان و دوست نیز مبادلهی سنگ دارد. عمان، قطر، ترکیه، هند، روسیه و چین برخی از کشورهایی هستند که مقصد صادرات ایران به شمار میآیند. کشورهای اروپایی، آمریکایی و اقیانوسیه همچون ایتالیا، کانادا و استرالیا نیز از ایران سنگ وارد میکنند.
صادرات سنگ به عمان
عمان یکی از کشورهای همسایهی ایران است که از طریق دریای عمان با کشور ما مرز آبی دارد. این کشور از جنوب با یمن و از غرب با امارات و عربستان سعودی هم مرز است.
این کشور پادشاهی دارای تولید متوسطی است و بسیاری از اقلام موردنیاز خود را از طریق واردات تامین میکند و درآمد بسیار بالای این کشور و پتانسیل پایین آن در تولید مواد خام باعث میشود تا عمان محل بسیار مناسبی برای صادرات انواع سنگهای ایرانی باشد. سنگ، چدن و آهن از پرطرفدارترین کالاهای صادراتی ایران به عمان هستند.
صادرات سنگ به قطر
قطر نیز از دیگر همسایگان ماست که با ایران دارای مرز آبی از طریق دریای عمان است و شمالیترین شهر آن با بندر دیر تنها ۱۸۵ کیلومتر فاصله دارد. قطر تبادلات نفتی و غیرنفتی بسیاری با ایران دارد و مقصد بسیار خوبی برای صدور سنگ است. به ویژه برهم خوردن مراودات اقتصادی قطر با عربستان سعودی و امارات باعث شده است تا ایران بتواند نقش پررنگتری را در صادرات به این کشور ایفا کند. سنگ، مصنوعات چدن، آهن و فولاد و همچنین گچ و سیمان از عمده محصولات صادراتی ایران به قطر هستند.
صادرات سنگ به ترکیه
ترکیه، همسایهی غربی و نیمه اروپایی ایران، از دیگر مقاصد مبادلهی سنگ ماست که بازار بسیار خوبی را برای تجارت غیرنفتی کشور به وجود آورده است. افزایش ساخت و ساز در ترکیه و افزایش توجه به صنعت ساختمان سازی، موجب شده است تا سنگهای مرمر، گرانیت و تراورتن ایرانی بیش از پیش به این کشور صادر شوند.
صادرات سنگ به هند
هند یکی دیگر از مقاصد صاردات انواع سنگ و کالاهای مبادلاتی ایران است. مبادلات ایران و هند از طریق مرز پاکستان امکانپذیر است. تا سال ۲۰۱۸ سهم صادرات ایران به هند چیزی در حدود ۳٪ بود که بخشی از آن به صدور سنگهای زینتی و ساختمانی اختصاص داشت.
این مقدار به دلیل تنشهای سیاسی با نوسان همراه است، اما هند همچنان یکی از مقاصد فوقالعاده برای صادرات ایران به شما میآید.
صادرات سنگ به چین
چین نیز مبادلات غیرنفتی بسیاری با ایران دارد که یکی از مهمترین این مبادلات، دریافت سنگ آهن و سنگ نمک است. ایران نسبت به سایر کشورهای دارای معادن سنگ آهن، سنگ آهن مرغوبتر و ارزانتری را به چین میفروشد، با این حال تنشهای سیاسی و وجود برخی مسائل گمرکی باعث شده است حجم مبادلهی سنگ ایران با چین کاهش پیدا کند.
صادرات سنگ به عراق
کشور عراق از دسته همسایگانی است که تمایل و پتانسیل بالایی برای مبادلات غیرنفتی با ایران دارد. تقریبا بخش عمدهی صنایع ما با عراق تبادل دارند و سنگهای ساختمانی ایران از تقاضای بالایی در عراق برخوردار هستند. سنگهایی همچون مرمر و مرمریت پرطرفدارترین سنگها در کشور عراق هستند.
صادرات سنگ به روسیه
روسیه نیز یکی از خریداران محصولات و منابع ایرانی است و برخی از محصولات ما در این کشور دارای مزایای رقابتی هستند. کالاها و منابع مرتبط با صنعت از قبیل انواع سنگها در دستهی محصولات رقابتی ایرانی قرار میگیرند که همین موضوع بازار بزرگی را برای سنگهای باکیفیت ما فراهم آورده است.
صادرات سنگ به گرجستان
گرجستان به خودی خود دارای منابع معدنی بسیار غنی است و در ظاهر نیازی به سنگهای ایرانی ندارد. اما ضعف تکنولوژی و منابع مالی در شناسایی، استخراج و برش سنگها باعث شده است تا به یکی از واردکنندگان سنگهای ساختمانی از ایران تبدیل شود.
صادرات سنگ به اروپا
با اینکه سهم صادرات ایران به کشورهای دیگر در حدود ۳ درصد از کل توان وارداتی کشورهای مقصد است، اما بررسیها نشان دادهاند که ایران در مبحث صادرات انواع سنگ در رتبهی هشتم دنیا قرار دارد. آلمان، اتریش، ایتالیا و مقدونیه جزو کشورهای اروپایی واردکنندهی سنگهای گرانیت، مرمر، تراورتن کار نشده و سنگهای تراش هستند.
حجم صادرات سنگ ایران
کشور عزیز ما دارای تقریبا ۱۰هزار معدن فلزهای رنگی، سنگ و خاکهای صنعتی است که حدود ۱۹۰۰ معدن به سنگهای تزئینی اختصاص دارند. ظرفیت کلی معادن ایران ۴۷ میلیارد تن محاسبه شده است که ۴ میلیارد تن از این حجم به تولید انواع سنگها تعلق دارد.
حجم صادرات انواع سنگها در ایران در سال جاری چیزی در حدود ۷ میلیون تن است که ۶ میلیون تن آن مربوط به سنگهای فرآوری شده و ۱ میلیون تن دیگر به بلوکهای سنگ خام و کوپ مرتبط است.
مشکلات موجود بر سر راه صادرات سنگ ایران
همانطور که بارها به آن اشاره کردیم یکی از بزرگترین مشکلات موجود بر سر راه فروش سنگ به سایر کشورها، تنشهای سیاسی به وجود آمده با ایران است. تحریمهای بانکی و مبادلاتی باعث کاهش تمایل سایر کشورها به مبادله با ایران شده و این موضوع روی مبادلات سنگ نیز تاثیرگذار بوده است.
از سوی دیگر وضع عوارض ۲۵ درصدی دولت ایران برای صادرکنندگان موجب کاهش بسیار شدید تمایل تولیدکنندگان داخلی به ارسال سنگ و فروش محصولات در کشورهای دیگر شده است.
بازاریابی ضعیف و عدم استفاده از دانش روز در برخی مبادلات نیز میتواند بازار محدود سنگ ایران در سایر کشورها را با محدودیتهای بیشتری مواجه سازد که توجه تولیدکنندگان سنگ به این موضوع میتواند تاثیر بهسزایی در افزایش سهم فروش خارجی داشته باشد.
مراحل صادرات سنگ
صادرات سنگ نیازمند تحقیق و بررسی و پیش نیاز می باشد . ابتدا باید به عنوان برند در کشور ایران فعالیت گسترده داشته باشید وجود سایت معتبر و حضور دز نمایشگاه های داخلی و خارجی به برند سازی کمک بزرگی خواهد کرد
در مرحله بعد نیازمند تبلیغات و بازاریابی می باشد . بازاریابی نیازمند تحقیقات بازار، نیاز سنجی کشورهای مختلف می باشد در این مرحله می توان به کشورهایی که از لحاظ رنگینگ مقام بالاتری دارند اهمیت بیشتری داد و با بازرگانان و تجار ارتباط برقرار کرد .
کیفیت صادراتی از جمله موارد بسیار پر بحث در صادرات سنگ ساختمانی مب باشد که متاسفانه اهمیت چندانی به آن داده نمی شود و افراد سودجو با قیمت کم ، سنگ های ضعیف را به صورت سنگ صادراتی معرفی و فروش انجام می دهند.
باید توجه داشت نرخ های گمرکی یکی از موارد مهم در تعیین ارزش صادراتی محصول می باشد بنابراین دانش کافی درباره حقوق گمرکی کالا میزان ارزش صادراتی سنگ را مشخص می نماید.