سنگ مرمر (اونیکس) مشخصات، قیمت، کاربرد انواع مرمر

سنگ مرمر یا اونیکس چیست؟

سنگ مرمر از انواع سنگ های ساختمانی می باشد که از لحاظ زمین شناسی در رده سنگ های دگرگونی قرار می گیرد. طبق نام گذاری جدید انستیتو سنگ آمریکا از سال 2011 نام گذاری سنگ اونیکس با تغییراتی همراه بوده است که به شرح زیر می باشد.

1-     سنگ اونیکس: شامل رگه های سفید و مشکی یا رنگ های دیگر که بصورت خطوط متحدالمرکز به صورت موازی قرار گرفته اند و شامل کانی های سیلیس کلسدون می باشند که در زمینه ریزبلور سیلیس  قرار گرفته اند. بسیاری از سنگ های قیمتی نظیر آگات در این دسته بندی قرار می گیرند.

2-     سنگ ماربل اونیکس: ماربل اونیکس در واقع سنگ مرمر کلسیتی است که از لحاظ بافتی به صورت نواری هستند و قابلیت پولیش بالایی دارد . بلورهای کلسیت همراه با آراگونیت به صورت بلورهای درشت تا ریز در زمینه وجود دارد. سنگ ماربل اونیکس میتواند به صورت کلسیت خالص به رنگ سفید تا شیری وجود تشکیل شود و یا با حضور ناخالصی های مختلف از جمله منیزیم ، هماتیت، لیمونیت ، میکا، گرافیت، سرپانتین و... باعث تنوع رنگی مرمرها از رنگ های سیاه، دودی، سبز، صورتی، زرد و قرمز شده است. سنگ های ماربل اونیکس درخشنده بوده و قابلیت عبور نور را دارند.

3-     سنگ ترااونیکس: سنگ ترااونیکس در واقع سنگ مرمر کلسیتی همراه با نوارهای تراورتن می باشد که قابلیت پولیش بالایی دارند و نور را از خود عبور می دهند

کانی اصلی تشکیل دهنده مرمر، کلسیت می باشد که تحت تاثیر دما و فشار طبقات زمین دوباره متبلور شده و به صورت بلورهای درشت و منظم بافت مرمر را ایجاد کرده است. کانی های اصلی تشکیل دهنده سنگ های مرمر، کلیست است که گاهی به صورت دولومیت نیز دیده می شود. در برخی موارد برخی مرمرها همراه با کانی آراگونیت نیز دیده می شوند. ناخالصی های مختلف در سنگ مرمر باعث ایجاد رنگ های مختلف در سنگ می شود.. سنگ مرمر یکدست سفید کمترین میزان ناخالصی را دارد و بندرت در طبیعت دیده می شود. یکی از مهمترین مشخصات سنگ های مرمر درخشندگی و خاصیت عبور نور می باشد. از طرفی سنگ های مرمر گرما را جذب نمی کنند و در آب و هوای گرم و خشک یکی از بهترین انتخاب ها جهت دکوراسیون می باشد.

مزایای سنگ مرمر

-          مقاومت بالا در برابر عوامل مخرب داخلی و خارجی

-          درخشندگی بالا

-          خاصیت عبور نور

-          عدم جذب گرما

-          ساب پذیری و قابلیت صیقل پذیری

معایب سنگ مرمر

-          قیمت بالا

-          تغییر رنگ در مقابل نور خورشید

-          خوردگی در مجاورت مواد اسیدی

-          امکان ایجاد خراشیدگی

کاربرد سنگ مرمر

سنگ های مرمر یا اونیکس کاربرد زیادی دارند که از جمله می توان به دیوارپوش، اسلب پشت تلویزیون، اسلب پشت شومینه، دیواره های آشپزخانه، سرویس های روشویی اشاره کرد.   

یکی از کاربردهای مهم سنگ مرمر به عنوان دیوارپوش می باشد. در مکان های تاریک و یا فاقد نور همراه با نورپردازی موجب افزایش جلوه و شکوه محیط می شود.  امروزه استفاده از سنگ مرمر در ورودی ساختمان ها همراه با آب نما و نورپردازی باعث زیبایی و آرامش در محیط های لابی ساختمان شده است.

وجود سنگ مرمر در دیواره های ساختمان علاوه بر زیبایی، باعث عایق محیط در برابر گرما نیز می شود. علاوه بر موارد اشاره شده از سنگ مرمر، می توان در پله های داخل ساختمان استفاده نمود. مزیت استفاده از مرمر به عنوان پله و کفپوش این است که مرمر آلودگی و گرد و غبار را به خود جذب نمی کند و به همین دلیل در مکان های مذهبی و پر رفت و آمد یکی از اولین گزینه های انتخاب کفپوش و پله می باشد. با توجه به نقوش و بافت منحصر به فرد سنگ مرمر ، از انواع آنها به صورت اسلب می توان در فضای پشت تلویزیون و یا پشت شومینه استفاده نمود.

از آنجایی که سنگ های مرمر قابلیت ساب پذیری و تراش خوردگی بالایی دارند ، می توان از آنها برای تولید انواع مصنوعات سنگی نظیر اشیا تزئینی استفاده نمود. مانند انواع آب نماها و میزهای سنگی، مجسمه و گلدان که جلوه و شکوه محیط را بالا می برد.

معایب سنگ های مرمر

 مرمرها در مقابل اسیدهای ضعیف واکنش نشان داده و کدر می شوند، بنابراین پیشنهاد می شود حتی المکان از سنگ مرمر به عنوان کانتر آشپزخانه استفاده نشود و در شستشوی سنگ های مرمر از شوینده های قوی استفاده نشود و حتی المقدور بلافاصله پس از ایجاد آلودگی با دستمال مرطوب سطح سنگ مرمر تمیز و سپس خشک گردد.

استفاده از سنگ های مرمر در نمای ساختمان ها محدود شده است . زیرا مرمر در مقابل نورخورشید دچار رنگ پریدگی می گردد و درخشندگی خود را از دست می دهند.. سنگ های مرمر قابلیت ساب پذیری و تراش خوردگی بالایی دارند و می توانند به اشکال مختلف دربیاییند.

انواع سنگ مرمر ایرانی و خارجی

سنگ های مرمر از لحاظ نوع برش می توانند به صورت تایل و اسلب فرآوری شوند. معمولا با توجه به مشخصات رگه ها و نوع رنگ و محل نصب تصمیم گرفته می شود که برش های سنگ مرمر به چه صورت انجام گردد. برای کفپوش ها نوع برش سنگ بصورت تایل انجام می گیرد مگر در برخی موارد که نوع رگ ها دارای تقارن باشند، در اینصورت بصورت بوک مچ و یا فورمچ نصب می گردد. بهترین سنگ های ماربل اونیکس در کشورهای افغانستان، چین، اکوادور، گواتمالا، ایران، مکزیک، مراکش، پاکستان، پرو، تانزانیا و ترکیه استخراج می شود. در این مقاله به بررسی مهمترین سنگ های مرمر می پردازیم

مرمر آکهیسار ترکیه

این مرمر از معادن ترکیه استخراج می شود و رنگ آن زرد و نسکافه ای و عسلی می باشد. و به مرمر طلایی نیز معروف است. میزان جذب آب در این نوع مرمر 0.1% ، مقاومت فشاری: 49 تا 67 MPa ، دانستیه(تراکم): 2700 kg/m2 می باشد.

مرمر سانگوی تانزانیا

این مرمر از معادن تانزانیا استخراج می شود و ترکیبی از رنگ های قرمز، زرشکی و نارنجی است که در زمینه رنگ کرم قرار دارند . این مرمر یکی از زیباترین و منحصر به فردترین رنگ های مرمر در جهان را دارد.

مرمر سبز کرمان

مرمر سبز کرمان یکی از مهمترین و شناخته شده ترین مرمر در جهان می باشد که در بازارهای جهانی به onice Smeraldo  مشهور است . میزان جذب آب 0.19%  و دانستیه 2.900 kg/m2 می باشد . مقاومت فشاری این مرمر 53 MPa  است.

مرمر پاکستان

این مرمر از رده مرمرهای سبز ی باشد که به onyx verde نیز مشهور است. میزان جذب آب این مرمر 0.15% ، دانستیه آن 2.548 kg/m2 ، مقاومت فشاری 48.1 MPa و مقاومت خمشی آن 11.4 MPa  می باشد.

مرمر سفید ایران

سنگ مرمر سفید یکی از زیباترین انواع مرمر می باشد . این مرمر در حدود بالای 99 درصد از کربنات کلسیم تشکیل شده و میزان ناخالصی در آن بسیار کم است و جزو نایاب ترین و با ارزش ترین سنگ های مرمر در دنیا محسوب می گردد. از مهمترین معادن مرمر سفید در ایران می توان به مرمر سفید سلماس ، قروه استان کردستان اشاره کرد . در کشور ایتالیا نیز این نوع سنگ مرمر سفید وجود دارد. هر چقدر میزان خلوص مرمر بالاتر باشد، میزان عبور نور ، جلا و انعکاس آن بالاتر خواهد بود . به همین دلیل مرمر سفید، بالاترین مقدار عبور نور را در بین تمام مرمر ها دارد. این مرمر در بازارهای جهانی به مرمرسفید ایران، اونیکس بیانکو onice bianco  ، Persian white onyx معروف است . میزان جذب آب در مرمر سفید 0.03 % ، دانستیه 2.700 kg/m2 ، مقاومت فشاری آن 79.9 MPa  می باشد.

مرمر صورتی

مرمر زر یا مرمر صورتی یکی از زیباترین مرمرهای دنیا می باشد . این مرمر به دلیل وجود ناخالصی های اکسید آهن ایجاد شده و فقط در دو کشور ایران و آمریکا استخراج می گردد.  ایران در معادن استان آذربایجان غربی در شهر نقده و  در آمریکا از معادن شهر دنور استخراج می شود. مرمر صورتی آمریکا دارای جذب آب 0.11 % می باشد و مرمر صورتی ایران جذب آب 0.05 % است.

مرمر رنگارنگ

مرمر رنگارنگ پاکستان یکی از زیباترین مرمرهای دنیا می باشد. این مرمر از ترکیب رنگ های مختلف تشکیل شده و ناخالصی های بالایی دارد. وجود رنگ های متفاوت و طرح های ابر و بادی شکوه و زیبایی این مرمر را دوچندان کرده است . میزان جذب آب این مرمر 0.12 % است.

قیمت انواع مرمر ایرانی و خارجی

به طور کلی با توجه به طرح و رنگ انواع سنگ ها و حتی ابعاد، قیمت آنها مشخص می شود. هر چقدر ابعاد سنگ مرمر بیشتر باشد . قیمت آنها بالاتر خواهد بود. از طرفی مرمرهای وارداتی قیمت بالاتری نسبت به مرمرهای ایرانی دارند . با توجه به نوسانات قیمت ارز و شرایط واردات انواع سنگ های تزئینی، قیمت آنها در طول زمان دستخوش تغییر است. در بازارهای جهانی قیمت اسلب های مرمر با توجه به نوع و ابعاد آنها متغیییر است و از 100 تا 1000 دلار در هر مترمربع قیمت گذاری می گردد.