انواع سنگ های مرمریت ایران

سنگ مرمریت یکی از مهمترین، با کیفیت ترین و با دوام ترین سنگ های دنیا به شمار می رود. سنگ مرمریت یکی از سنگ‌هایی است که با کیفیت‌ترین آن‌ها در ایران یافت می‌شود. البته مرمریت در اصل یک اصطلاح تجاری است و مخصوص ایران است. به همین علت در اکثر منابع خارجی مرمریت و سنگ چینی را با هم یکی می‌دانند. در اصل ماربل یک اصطلاحی است که برای مرمریت و سنگ چینی به کار می رود. سنگ مرمر نیز در واقع سنگ اونیکس می باشد که درجات بالاتر دگرگونی را تحمل کرده اند.

ایران به سبب موقعیت جغرافیایی خاص، متنوع ترین نوع ستگ های مرمریت را در دنیا دارد. 

هر چند برخی افراد مرمریت و مرمر را با هم اشتباه می‌گیرند؛ ولی این دو با هم متفاوت هستند. مرمریت حاصل تراکم سنگ های آهکی، بر اثر فشار طبقات رویی است با درجه دگرگونی ضعیف و مرمر با درجه دگرگونی و فشار بالاست. با توجه به خاستگاه و نحوه ایجاد مرمریت، انواع مختلفی از آن در ایران یافت می‌شود.

این سنگ ممکن است به علت داشتن رگه‌ها و ناخالصی‌هایی در شبکه ساختاری خود، رنگ و طرح‌های متفاوتی داشته باشد. همچنین درجه‌ی دگرگونی متفاوت آن سبب می‌شود تا از نظر سختی و کیفیت نیز متنوع باشند. 

سنگ مرمریت ایران در سطح بازارهای جهانی شناخته شده است و به اکثر کشورها صادر می‌شود. دانه‌بندی زیبا و تخلخل کم باعث شده است تا مرمریت ایران به عنوان یکی از پرمصرف‌ترین سنگ های ساختمانی مورد استفاده قرار گیرد.

چرا مرمریت ایران در جهان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؟

کشور ایران به علت داشتن انواع سنگ های ساختمانی، یکی از منابع غنی سنگ های تزئینی و مصالح معماری محسوب می‌شود. در زمینه مرمریت نیز، ایران یکی از بزرگ‌ترین صادر کننده‌های این سنگ در سطح جهانی است. کیفیت مرمریت ایران بالاست و همین امر سبب شده است تا اهمیت ویژه‌ای در بازارهای جهانی سنگ و مصالح ساختمانی داشته باشد.

مرمریت جزء سنگ‌هایی است که باید در شرایط خاصی به وجود آید. حجم توده‌های بالای آن باید اندازه‌ای باشد که آن را در سطوح پایین دگرگون کند. علاوه بر این عوامل تکتونیکی مانند چین‌خوردگی هم تأثیر کمی روی آن داشته باشد. 

از این رو سازندهایی با این جنس و در این شرایط تکتونیکی در بخش‌هایی از کشور ما مانند خراسان یافت می‌شوند. مرمریت هایی که در این ناحیه وجود دارند، دقیقا منطبق با شرایط ایجاد مرمریت با کیفیت و مرغوب هستند. از طرفی رنگ و طرح‌هایی که به وجود آورده‌اند، مزید بر علت شده است تا آن را به عنوان یک سنگ ساختمانی زیبا بیاراید.

ویژگی‌های مرمریت ایران

مرمریت‌هایی که در ایران یافت می‌شوند، دارای ویژگی‌های خاصی هستند که باعث توجه بیشتر به آن‌ها شده است. برخی از این خصوصیات را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

- تخلخل پایین: یکی از عواملی که سبب می‌شود تا سنگ های ساختمانی و تزئینی کیفیت بالایی داشته باشند، تخلخل و نفوذپذیری پایینی است که دارند. این فاکتورها باعث می‌شوند تا نفوذ رطوبت به درون سنگ افزایش یابد. از این رو به سرعت سنگ فرسوده و بدرنگ می‌شود. مرمریت های ایران تخلخل پایینی دارند و یکی از وجه‌های تمایز آن نسبت به سنگ مرمر همین مورد است.

- استحکام بالا: هر چند سنگ اولیه‌ای که مرمریت از آن به وجود می‌آید سنگ های آهکی است؛ اما سنگ مرمریت ایران در شرایط دگرگونی مناسبی قرار گرفته است. دگرگون شدن سنگ باعث استحکام بیشتر آن و افزایش درجه سختی می‌شود.

- طرح و رنگ: اگر انواع مرمریت های ایران را بررسی کنید، رنگ‌ها و طرح‌های متنوع و زیبایی را می‌بینید که این سنگ را برای کاربردهای ساختمانی مختلف، مناسب کرده است.

با توجه به شرایطی که مرمریت ایران دارد، توانسته است نبض بازار جهانی را در دست گیرد و به عنوان یک محصول با کیفیت ساختمانی شناخته شود.

انواع مرمریت های ایرانی

معادن مرمریت ایران در شهرهای مختلفی واقع هستند و هر کدام در شرایطی خاص تشکیل شده‌اند. این عامل سبب شده است تا انواع مختلفی داشته باشند. برخی از انواع مرمریت های ایران شامل موارد زیر هستند.

- سنگ مرمریت هرسین (کِرِم) : این سنگ با تبلور مجدد سنگ آهک ایجاد شده است. هرسین دارای استحکام، زیبایی و مقاومت بالایی در برابر عوامل محیطی مانند فرسایش و آتش است. به همین علت یکی از با ارزش‌ترین سنگ های مرمریت محسوب می‌شود. هرسین رنگی شفاف و براق دارد و زیبایی خاص آن مورد توجه است.

- سنگ مرمریت کاشمر (سفید) : مرمریت کاشمر، از معدنی کاشمر استان خراسان رضوی استخراج می‌شوند. رنگ سفید و خاص آن‌ها باعث شده است تا برای کف‌پوش یکی از بهترین گزینه‌ها باشند.

- سنگ مرمریت خوی (سفید) : سنگ مرمریت خوی نیز یکی از معروف‌ترین سنگ‌هایی است که در کشور ما وجود دارد. رنگ آن نیز کرم تا سفید است. بافت به هم فشرده و بادوام آن باعث شده است تا مقاومت بالایی داشته باشد.

- سنگ مرمریت کاشان (گلدن بلک): همان‌طور که از نام این سنگ پیداست، دارای زمینه‌ای مشکی است. وجود آهن، کرومیت و منگنز در ساختار آن سبب رنگ تیره آن شده است. خط‌هایی سفید یا طلایی‌رنگ نیز در آن وجود دارد که نشان‌دهنده پر شدن درزهای سنگ از رگه‌های دیگر کانی‌ها است.

- سنگ مرمریت یزد و جرقویه (پرطاووسی): هنگامی که فشارهای لایه‌های رویی به صورت چندجانبه و موج‌دار به لایه‌های رسوبی زیرین وارد شود، رگه‌های موجود در سنگ به صورت خمیده و طرح دار خواهند بود. این نوع مرمریت به رنگ کرم و زیتونی گل‌دار است. قیمت مناسب و رنگ و طرح زیبای آن نیز سبب شده است تا مشتریان زیادی داشته باشد.

- سنگ مرمریت بجستان (قرمز): این سنگ رنگی صورتی مایل به قرمز دارد و از منابع واقع در شهرستان بجستان استان خراسان رضوی استخراج می‌شود. در سطح این سنگ هاله‌های صورتی به طور واضح قابل مشاهده است و هر کدام از معادن این سنگ رنگ و بافت متفاوتی دارند. 

از سنگ مرمریت بجستان نباید در نماهای بیرونی استفاده کرد، چون در برابر نور آفتاب دچار رنگ پریدگی می‌شود.

- سنگ مرمریت لاشتر (مشکی): معادن سنگ مرمریت لاشتر در 35 کیلومتری اصفهان، منطقه لاشتر قرار دارد و ظرفیت استخراج سالانه‌ی آن حدود 360000 تن است. این سنگ رنگ مشکی یا خاکستری خیره‌کننده ای دارد و به همین از شهرتی جهانی برخودار است. 

رنگ خاکستری آن شباهت زیادی به سنگ pietra gray marble ایتالیا دارد. از این سنگ در مکان‌های مختلفی از جمله سنگ‌فرش، پله، نمای داخلی و نمای بیرونی استفاده می‌کنند.

- سنگ مرمریت خوبسنگان (کِرِم): معادن این سنگ در منطقه‌ی خور و بیابانک شهرستان نائین استان اصفهان قرار دارد. در این سنگ خطوط قرمز و قهوه‌ای نامنظمی در زمینه‌ی کرم سنگ پخش شده‌اند و تصویری شبیه نوار قلب را ایجاد کرده‌اند. از این سنگ در پله‌ها، سنگفرش مجتمع‌های مسکونی و اداری استفاده می‌شود.

- سنگ مرمریت آباده (کِرِم-صورتی): سنگ مرمریت آباده از معدن‌های واقع در شهرستان ابرکوه استان یزد استخراج می‌شود. بر اساس کارخانه‌، در رنگ‌های کرم و صورتی، با موج و بدون موج یافت می‌شود. 

این سنگ از ترکیبات رسوبات آهکی با گرانیت میلیون‌ها سال قبل شکل گرفته و فسیل‌های نیز در آن قابل مشاهده است. از سنگ مرمریت آباده در بدنه و کف راه‌پله‌ها و فضاهای مسکونی استفاده می‌کنند.

مرمریت های ایران از کدام معادن استخراج می‌شوند؟

مهم‌ترین معادن مرمریت ایران شامل موارد زیر هستند:

- سنگ مرمریت معدن سردار که از آن سنگ ذوالفقار استخراج می‌شود، دارای استحکام زیادی است و رطوبت بر روی آن‌ها مشکلی ایجاد نمی‌کند. این سنگ به کشورهای دیگر نیز صادر می‌شود.

- یکی از معادن بزرگ سنگ مرمریت در شهر کاشمر واقع شده است. این معدن سنگ‌هایی به رنگ سفید و روشن دارد. طرح‌های پر خط و کم خط بین سنگ های این معدن دیده می‌شود.

- از دیگر معادن سنگ مرمریت ایران، در ابرکوه استان یزد واقع شده است. مرمریت آباده جزو سنگ های روشن است.

- سایر معادن در کاشان، محلات، یزد، خوی و ... هستند و هر کدام نوع خاصی از مرمریت را در خود دارند.

- سنگ مرمریت دهبید نیز در بازارهای جهانی مطرح هستند. معدن دهبید دارای مرمریت هایی به رنگ روشن است.

بیشترین تولید مرمریت ایران مربوطه به کدام نوع است؟

بیشتر معادن ایران دارای مرمریت با رنگ‌های روشن مانند سفید، کرم، کرم گل‌دار و مواردی از این قبیل هستند. به همین علت بیشترین استخراج مرمریت در ایران از این نوع است. 

معادنی مانند هرسین سردار، خوی، دهبید، بوانات و کاشمر دارای مرمریت های روشن هستند. البته کیفیت آن‌ها در معادن مختلف با همدیگر متفاوت است. به همین علت قیمت‌های آن‌ها نیز بسته به کیفیت تغییر می‌کند.